یادگیری درس ریاضی جزوه اصول آموزش در دوره ابتدایی دانش‌آموزان محسوب می‌شود. والدین در مورد یادگیری درس ریاضی فرزندان خودنگران هستند و روش آموزشی قدیم با روش آموزشی تدریس ریاضی الان بسیار متفاوت است و به همین دلیل والدین نمی‌توانند فرزند خود را در درس ریاضی کمک کنند.
حساس‌ترین و سخت‌ترین تدریس ریاضی دوره ابتدایی است. هدف از یادگیری موثر درس ریاضی فقط انجام محاسبات نیست؛ بلکه در یادگیری باید دانش‌آموز توانایی تجزیه‌وتحلیل، حل مسئله و استدلال را کسب کند که دوره ابتدایی شروع یادگیری این مهارت‌ها و توانایی‌ها است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند افرادی که در درس ریاضی موفق هستند همیشه در حال محاسبه و حساب کتاب هستند که این تصور درست است؛ ولی این افراد بیشتر استدلال می‌کنند نه فقط محاسبه.
یکی از کارهای که معلمان ریاضی دوره ابتدایی باید انجام دهند تدریس ریاضی با توضیح مثال‌های منطقی است که باعث بهتر فهمیدن دانش‌آموزان می‌شود. امروزه دیگر روش‌های قدیمی در مدارس تدریس نمی‌شود و معلمان با اجرای تکنیک و روش‌های نوین درس ریاضی را تدریس می‌کنند و به این دلیل والدین با این روش‌ها آشنا نیستند و نمی‌توانند فرزندشان را برای درک بهتر درس ریاضی کمک کنند.
در این مقاله می‌خواهیم والدین و دانش‌آموزان و حتی معلمان را با روش‌های نوین آموزش ریاضی دوره ابتدایی آشنا کنیم.
دلایل ضعف دانش‌آموزان در ریاضی ابتدایی
برای حل مشکل ضعف در درس ریاضی ابتدا باید مشکل ریشه‌یابی شود هر دانش‌آموز ممکن است به دلایل مختلف در درس ریاضی مشکل داشته باشد؛ مثلاً دانش‌آموزی ممکن است به دلیل عدم حضور در کلاس و یا به علت عدم تعامل درست با معلم باشد و یا به علت تمرین نداشتن و عدم یادگیری عمیق در درش ریاضی ضعیف باشد که باید این مشکلات حل شود. برخی از دانش‌آموزان دارای مشکلات اختلالات ریاضی هستند.
روش نوین آموزش تدریس ریاضی دوره ابتدایی
در حال حاضر روش‌های نوینی برای تدریس ریاضی ابداع شده است که به این روش‌ها می‌پردازیم.
روش شرح
یکی از روش رایج برای تدریس ریاضی این روش است. در این روش معلم به توضیح مباحث ریاضی می‌پردازد و دانش‌آموز به توضیحات معلم گوش می‌دهد. این روش نقشی در یادگیری عملی ندارد و صرفاً برای ساکت نگه‌داشتن دانش‌آموز کاربرد دارد.
در این روش تدریس از تعریف کردن یک داستان مربوط به درس شروع می‌شود و هدف معلم از تعریف داستان آشناکردن دانش‌آموزان به روش تشبیهی با موضوع موردبحث است. این روش موردعلاقه بسیاری از دانش‌آموزان است. روش شرحی برای درک مفاهیم یک مبحث به کار برده می‌شود و در مباحث محاسباتی و اثباتی کاربردی ندارد.
روش ارائه قاعده
در این روش تدریس ریاضی معلم قاعده و الگویی را به دانش‌آموز ارائه می‌دهد و دانش‌آموز طبق آن الگو مسئله را حل می‌کند. در این روش دانش‌آموز همیشه دنبال یک قاعده برای حل مسائل خواهد بود که این خوب نیست و دانش‌آموز را به یک ماشین‌حساب تبدیل خواهد کرد که این ماشین‌حساب اشتباهات زیادی را در محاسبه انجام خواهد کرد.
استفاده از مثال
استفاده از روش مثال با به‌کارگیری چند روش انجام می‌شود. به طور مثال می‌خواهید کودک را با مفهوم مثلث آشنا کنید چند مثلث را بر روی تخته می‌کشید و به دانش‌آموز می‌گویید که این شکل مثلث نام دارد و بعد چند شکل دیگر در کنار مثلث می‌کشید و می‌گویید مثلث را از بین این شکل‌ها پیدا کنید.
روش تعاونی
در روش تعاونی تدریس ریاضی، دانش‌آموزان برای فهم و درک مبحث ریاضی باهم مشارکت می‌کنند. روش تعاونی نقطه مقابل روش شرحی است و می‌توان گفت که روش تعاونی یکی از بهترین روش تدریس ریاضی دوره ابتدایی است و با کمک این روش آموزشی دانش‌آموز مفهوم ریاضی را بهتر درک خواهد کرد.
روش کشف یا کاوشگری
در این روش آموزش به‌صورت غیرمستقیم و به‌صورت کشف و کاوش دانش‌آموز را با مفاهیم ریاضی آشنا می‌کنند تا خود دانش‌آموز بتواند با مفهوم ریاضی آشنا شود این روش در ابتدایی آموزش باید انجام شود.
جورج پولیا معتقد است که آنچه که دانش‌آموز خود با کاوش کشف می‌کند هرگز از یاد نمی‌برد.
روش حل مسئله در تدریس ریاضی
روش حل مسئله روشی است که در آن دانش‌آموز را برای زندگی آماده می‌کنند؛ زیرا زندگی خود یعنی روبه‌روشدن با مسائل و مشکلات است. در این روش آموزشی مهارت‌ها جوری آموزش داده می‌شود که کودک را برای حل مسائل علاقه‌مند می‌کند.
ایده‌های برای تدریس ریاضی دوره ابتدایی
آموزش باید مرحله‌به‌مرحله پیش برود و یعنی دانش‌آموز با مشاهده، توضیح دادن، ثابت کردن و حل تمرین مفاهیم را درک کند. بازی یک روش آموزشی عالی و جذاب برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی است. با بازی مفاهیم ریاضی را آموزش دهید. قبل از تدریس مفاهیم ریاضی بهتر است یک مسئله طراحی کنید تا دانش‌آموز در مورد این موضوع فکر کند و ذهن آمادگی پذیرش مفاهیم ریاضی را داشته باشد.
وقتی روش تدریس باعث موفقیت در یادگیری دانش‌آموزان نمی‌شود باید از روش‌های ترکیبی استفاده کرد. آزمایشگاه ریاضی می‌تواند معلمان را در آموزش درس ریاضی کمک کند. شناخت و حل مشکلات دانش‌آموزان در درس ریاضی بسیار کارآمد است. بعد از تدریس، تمرین و تکرار زیاد باعث تفهیم مفاهیم برای دانش‌آموزان می‌شود.
سخن آخر
بسیاری از دانش‌آموزان در یادگیری درس ریاضی مشکل دارند که باید مشکل ریشه‌یابی شود و با روش درست این مشکلات حل شود. درس ریاضی برای دانش‌آموزان جزوه دروس مشکل است و گاهی به علت سختی علاقه‌ای به یادگیری درس ریاضی ندارند. درگذشته تدریس ریاضی با روش‌های قدیمی تدریس می‌شد؛ ولی امروزه روش‌های نوین جای روش‌های سنتی را گرفته است. روش نوین در همه‌ای کشورهای جهان نهادینه شده است و این روش بهتر از روش قدیمی به یادگیری دانش‌آموزان کمک می‌کند. دانش‌آموزان به بازی علاقه‌مند هستند پس می‌توانید به کمک برخی از بازی‌ها مفاهیم ریاضی را به دانش‌آموزان یاد دهید.
سوالات متداول در خصوص تدریس ریاضی
علل ضعف دانش‌آموزان در درس ریاضی چیست؟
دانش‌آموزی ممکن است به دلیل عدم حضور در کلاس و یا به علت عدم تعامل درست با معلم باشد و یا تمرین نداشتن و عدم یادگیری عمیق باشد که باید این مشکلات حل شود. برخی از دانش‌آموزان دارای مشکلات اختلالات ریاضی هستند.
چند ایده برای تدریس ریاضی دوره ابتدایی بیان کنید؟
آموزش باید مرحله‌به‌مرحله پیش برود و یعنی دانش‌آموز با مشاهده، توضیح دادن ثابت کردن و حل تمرین مفاهیم را درک کند.
بازی یک روش آموزشی عالی و جذاب برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی است. با بازی مفاهیم ریاضی را آموزش دهید.
قبل از تدریس مفاهیم ریاضی بهتر است یک مسئله طراحی کنید تا دانش‌آموز در مورد این موضوع فکر کند و ذهن آمادگی پذیرش مفاهیم ریاضی را داشته باشد.
بهترین روش برای آموزش ریاضی دوره ابتدایی چه روشی است؟
در روش تعاونی دانش‌آموزان برای فهم و درک مبحث ریاضی باهم مشارکت می‌کنند. روش تعاونی نقطه مقابل روش شرحی است و می‌توان گفت که روش تعاونی یکی از بهترین روش تدریس ریاضی دوره ابتدایی است و با کمک این روش آموزشی دانش‌آموز مفهوم ریاضی را بهتر درک خواهد کرد.