کودکان با توجه به بازیگوشی و جنب و جوشی که دارند نمی توانند تمرکز کرده و دروس خود را مورد مطالعه قرار دهند، به همین منظور روانشناسان و مشاوران تحصیلی با درک این شرایط راه حل های جالب و خلاقانه ای را به والدین، معلمان و در نهایت به خود دانش آموز ارائه می کنند. نقش مشاوره تحصیلی قبل از ورود به مدرسه بسیار پر رنگ و وسیع است و همچنین باید کودک در مقطع پیش دبستانی خدمات مشاوره تحصیلی و روانشناختی را دریافت کند.
خدماتی که مشاوران تحصیلی در اختیار والدین، مربیان و خود دانش آموزان مقطع ابتدایی می گذارند بر رفتار، اعتماد به نفس، تحصیل، آینده، یادگیری و عزت نفس کودک تاثیر بسزای می گذارد. جهت ارتباط گرفتن کودکان با مشاور بهتر است که مشاور مدرسه ابتدایی ویژگی های مثل خوش رو و خوش اخلاق بودن، آراستگی ظاهری، خلاقیت داشتن، علاقه مند بودن به کار را داشته باشد. روند کلاس های مشاوره ای به گونه است که قبل از شروع ارائه مطالب جدید مطالب جلسه قبل را مرور کرده و از یادگیری کودک مطمئن می شوند و بعد به مطالب جدید می پردازند.
خدمات مشاوره تحصیلی کودک در مقطع ابتدایی
از جمله مشکلات دانش آموزان مقطع ابتدایی علاقه مند نبودن به درس و کتاب می باشد که مشاوران تحصیلی برای حل و درمان مشکل معمولا دو نکته را بررسی کرده و ریشه مشکل را پیدا می کنند. بسیاری از مشکلات ریشه در نامناسب بودن آموزش، مشکلات خانوادگی، عدم آمادگی کودک برای انجام تکالیف، انتظار والدین برای اختصاص دادن ساعات زیادی برای مطالعه و… می باشد. مشاوره تحصیلی در هریک از این مشکلات مداخله کرده و برای حل مشکلات گام های موثری را بر می دارد. قابل ذکر است که دانش آموزان پایه ششم درگیری های ذهنی به دلیل ورود به سن نوجوانی و بلوغ را دارند که مشاوران باتوجه به شرایط و سن این دانش آموزان راه حل ارائه می کنند. همچنین مشاوره تحصیلی برای دانش آموزانی که علاقه مند به تحصیل در مدارس تیز هوشان و نمونه دولتی هستند بسیار مهم و پر اهمیت می باشد.
فواید استفاده از مشاوره تحصیلی در مقطع ابتدایی
مقطع ابتدایی نقش بسیار مهم و موثری در موفقیت کودک در مقاطع بالاتر دارد، به طوری که وجود یک مشاور تحصیلی سبب شناسایی خصوصیات مثبت و منفی، بررسی نقاط ضعف و قوت کودک برای حل مشکلات ایجاد شده در یادگیری می گردد. با توجه به شناخت فردی کودک توسط مشاوره تحصیلی می توان برنامه ریزی اصولی را برای او تهیه کرد تا در مسیر موفقیت گام های موثری برداشته و به اهداف خود نزدیک تر شود. به طور کلی فواید مشاوره تحصیلی در مقطع ابتدایی به بیان زیر است.
- تقویت اعتماد به نفس در کودکان
- کاهش اضطراب در کودکان
- افزایش حافظه فعال تر در کودکان
- یادگیری روش های صحیح مطالعه
- صرفه جویی در زمان مطالعه
- افزایش امید به آینده در کودکان
با توجه به فواید ذکر شده در خصوص مشاوره تحصیلی والدین و مربیان باید این موضوع را جدی گرفته و کودک خود را قبل از شروع مدارس نزد مشاوره با تجربه برده و اطلاعات و راهنمایی لازم در مورد روش های یادگیری و دیگر مسائل کسب کنند.
لزوم مشاوره تحصیلی در مقطع ابتدایی
چنانچه کودک در تمرکز، توجه، مسولیت پذیری و روند درسی مشکل دارد و با استرس و اضطراف و بازیگوشی فعالیتی را انجام می دهد، به یک مشاوره تحصیلی نیاز دارد تا با شناسایی چرایی مشکل، آن را حل کرده و آموزش های لازم برای کنترل رفتار و پیشرفت در تحصیل را به کودک و والدین کودک آموزش دهد. در مقابل کودکی که سطح هوش و استعداد بالای دارد نیز به مشاوره تحصیلی باسواد مراجعه کرده تا والدین بتوانند با کمک استعدادیابی مشاور یا روانشناس استعداد کودک را کشف کرده وسرمایه گذاری برای کودک را درجهت درست هزینه کنند.
حیطه وظایف مشاوره تحصیلی مقطع ابتدایی
مشاوره تحصیلی مقطع ابتدایی با توجه به نیاز دانش آموز در زمینه های مختلف با او صحبت کرده و مهارت های زندگی و درسی را به او آموزش می دهد. با توجه به توانایی های فردی دانش آموز تمریناتی را مشخص کرده و انجام می دهند، تا با مدیریت زمان کودک بتواند به تمامی فعالیت های خود در شبانه روز برسد و زمانی را برای بازی و سرگرمی داشته باشد. مشاوره با بررسی زندگی افراد موفق کودک را با سبک زندگی مناسب آشنا می کند و تا با سر مشق گرفتن از بزرگان مشکلات پیش روی خود را با روشی درست حل کند و از پس مشکلات بر بیاید. همچنین مشاور باید درمورد مسائلی نظیر گستاخی نکردن، خجالتی نبودن، اهمال کاری، آموزش پذیرش مشکلات با کودک صحبت کرده و راهکار ارائه کند.
موضوع جلسات مشاوره تحصیلی مقطع ابتدایی
در شروع جلسه مشاوره درباره جلسه قبلی با دانش آموز صحبت کرده و موارد گفته شده را مورد بررسی قرار می دهند تا از یادگیری مطالب گفته شده مطمئن شوند. با توجه به شرایط و نیاز دانش آموزان برای یادگیری بهتر از ویدئوهای انگیزشی و مفهومی استفاده می شود تا کودک یاد بگیرد در مورد هر مسئله که می خواند آن را بررسی کرده و مفهوم مطالب را درک کند. مشاوره تحصیلی در تلاش است عادات خوب را جایگزین عادت های بد کرده و تمرکز و اعتماد به نفس کودک را تقویت کند و بر سرعت عمل کودک تاثیر بگذارد.
خصوصیات مشاور تحصیلی در مقطع ابتدایی
خلاقیت، پر انرژی بودن، صبور بودن خوشرو و خوش اخلاق بودن و… از ویژگی های اخلاقی یک مشاوره تحصیل با سواد و آگاه است. با وجود خصوصیات ذکر شده کودک در کلاس و در طول مشاوره خسته نمی شود و با ذوق و شوق به کفته های مشاور گوش داده و جامع عمل می پوشاند. علاقه خود مشاور نیز بسیار پر اهمیت است به طوری که سبب می شود روحیه و حالات کودک را درک کرده و از هیچ رفتار کودک بی اهمیت نگذرد.
مشاوره تحصیلی کلاس اول
بیشتر از مقاطع بالا تر دانش آموزان اول دبستان به مشاوره تحصیلی نیاز دارند، زیرا آن ها برای اولین بار دور شدن از خانواده و وارد شدن به محیط جدیدی به نام مدرسه را تجربه می کنند. والدین نیز برای کودک خود دل نگرانی های را دارد که آیا کودک با محیط مدرسه ، معلم، دانش آموزان می تواند ارتباط خوبی برقرار کند و به مدرس و کتاب علاقه مند شود. از جمله وظایف مشاور تحصیلی در قبال کلاس اولی به شرح زیر می باشد.
- دانش آموز را برای ورود و حضور در اجتماع کوچک مدرسه آماده می کند.
- نحوه ارتباط برقرار کردن با دوستان و همکلاسی ها را آموزش می دهد.
- پیدا کردن نقاط ضعف و قوت جهت پیگیری شرایط درسی کودک.
- آموزش شیوه صححیح تعلیم و تربیت
هر مدرسه در مقطع ابتدایی به یک مشاور تحصیلی با تجربه و کاربلد نیاز دارد تا دانش آموز دبستانی را قبل مدرسه و در طول مدرسه همراهی کرده و نقاط مهم را به والدین و مربیان گوش زد کند.
مشاوره تحصیلی پایه پنجم و ششم ابتدایی
اغلب در این سن کودکان از دوران کودکی فاصله گرفته و پا در دوران جدید نوجوانی می گذارند، به همین منظور روحیات و اخلاق آن ها تغیر کرده و مشکلاتی نظیر افت تحصیلی، عدم تمرکز، مشکلات روحی و… را پیش رو خواهند داشت. جهت گذر از این چالش ها و بحران ها بهتر است دانش آموز پایه پنجم و ششم یک مشاور تحصیلی باسواد را در کنار خود داشته باشد تا بتواند با تغییرات اخلاقی و جسمی که پیدا کرده است بهتر رو به رو شود و در مسیر موفقیت بدون استرس و اضطراب قدم بگذارد.
در طی چندین سال گذشته چندین مرکز مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان دوره ابتدایی احداث و افتتاح گردیده است، که هدف از تاسیس چنین مراکزی یاری رساندن به والدین، مربیان و خود کودکان می باشد. مشاورهای تحصیلی در بسیاری از مراکز به صورت آنلاین، حضوری، تلفنی انجام می گیرد تا همه بتوانند از خدمات و مشاوره در خصوص مشکل فرزند خود استفاده کنند. کلاس اولی ها و دانش آموزان پایه پنجم و ششم بیشتر از دیگر پایه های ابتدایی نیاز به مشاورتحصیلی دارند، به طوری که کلاس اولی ها در آغاز راه هستند و نیاز به حمایت دارند و کلاس پنجم و ششم هم در سن حساسی قرار گرفته اند، که با توجه به تغیرات فیزیکی و روحی که در بدن خود مشاهده می کنند دچار عدم تمرکز، افسردگی، افت تحطیلی و… می شوند.